บันทึกความทรงจำไปเป็นที่ปรึกษาโซเชียลมีเดียเพื่อการประชาสัมพันธ์ให้กับกระทรวงพาณิชย์ถ่ายทอดสดผ่านทวิตเตอร์

ภาพที่ระลึกแถลงเบื้องหลั้งทีมแถลงผลงานกระทรวงพาณิชย์ผ่านโซเชียลมีเดีย

อังคาร 21 เมษายน 2558 ผ่านไปแล้ว 1 วันสำหรับการแถลงผลงานกระทรวงพาณิชย์ในรอบ 6 เดือน ซึ่งผมเองอยากจะบันทึกไว้เป็นความทรงจำเล็กๆ ว่าในชีวิตคนเล็ก ๆ คนหนึ่งก็ได้มีส่วนร่วมกับงานระดับชาติ

จากไอเดียเล็กๆ  กลายเป็นสิ่งที่ยิ่งใหญ่ ในการใช้โซเชียลมีเดียเพื่อการประชาสัมพันธ์

วันนี้โลกโซเชียลมีเดียมาถึงยุคที่คนธรรมดาสามารถถ่ายทอดสดทั้งภาพและเสียงได้แล้ว

ลมเย็นๆ พัดกระทบใบหน้าลำตัว สายตามองออกไปยังริมแม่น้ำเจ้าพระยา ท่ามหาราช ผมชอบสถานที่แห่งนี้จริงๆ ในการมานั่งปล่อยความคิด ที่อัดแน่นอยู่ในหัวสมองให้แปลงออกมาเป็นตัวหนังสือแล้วผ่านเข้าสู่อินเทอร์เน็ตเป็นบล๊อคจากนั้นแชร์เข้าโซเชียลเน็ตเวริ์กต่าๆ เฟซบุ๊ค, ทวิตเตอร์, กูเกิ้ลพลัส เพื่อแบ่งปันความรู้มากน้อยตามลำดับ

เสียงโทรศัพท์ดังขึ้นวันอาทิตย์ที่ 19 เมษายน 2558  ใครโทรมาผมนึกในใจ ตัวอักษรขึ้นในสมาร์ทโฟน

ผอ.วุฒิไกร ลีวีระพันธ์ ข้าราชการที่ปรึกษากระทรวงพาณิชย์ระดับ 10 เสียงตามสายที่คุ้นเคยดังขึ้น “คุณชีพธรรม พรุ่งนี้ในงานแถลงผลงานของกระทรวงพาณิชย์ ผมอยากจะถ่ายทอดสดผ่านอินเทอร์เน็ตครับ เดี๋ยว มีข้าราชการจาก 2 กรมมาช่วยงาน คนแรกชื่อมนมาจากกระทรวงเจรจาการค้าระหว่างประเทศ อีกคนเขาพอใช้ทวิเตอร์เป็นอยู่บ้างมาจากกรมทรัพย์สินทางปัญญา เดี๋ยวผมจะให้เขาโทรถึงชีพธรรมนะ ว่าต้องใช้เครื่องมืออะไรในการถ่ายทอดสดบ้างครับ”

“ได้เลยครับท่าน ผอ. ด้วยความยินดีครับ ให้เขาโทรศัพท์มาหาผมได้เลยครับ เดี๋ยวผมแนะนำให้ครับ ไม่มีปัญหาเลย ถ้าหากติดขัดอะไรไปเดี๋ยวผมเข้าไปช่วยที่กระทรวงครับ”  ผมตอบท่าน ผอ.วุฒิไกรไป นึกในใจงานนี้มีอะไรสนุก ๆ ที่น่าจะสร้างสีสันใหม่ๆ  ให้กับโซเชียลมีเดียเพื่อการประชาสัมพันธ์

 

กำหนดการแถลงผลงานกระทรวงพาณิชย์

ผมกับ ผอ.วุฒิไกร รู้จักกันมาไม่น่าจะต่ำกว่า 12-13 ปีแล้ว สมัยที่ท่านยังดูแลเรื่องอีคอมเมริ์ช ที่กรมพัฒนาธุรกิจก็ได้เข้าไปสอนหนังสือให้บ้าง ครั้งสุดท้ายที่ ผอ.วุฒิไกร ไปนั่งตำแหน่งสถาบันจันทบุรีนฤนาท ถ้าเป็นภาคเอกชนก็เรียกว่าฝ่ายพัฒนาบุคคล ท่านเรียกผมเข้าไปขอคำปรึกษา

เมื่อ 2 ปีก่อน ตอนรัฐมนตรีบุญทรง เตริยาภริมย์ โดนกระหน่ำเรื่องจำนำข้าวผ่านแทบจะทุกสื่อ เวลานั้น

ทีมงานของท่านไม่ได้ใช้เครื่องมือประชาสัมพันธ์ผ่านโซเชียลมีเดียเท่าที่ควร ถึงมีก็ควรจะช่วยอะไรไม่ได้มาก เพราะในการต่อสู้ทางการเมืองต้องการจะพับโครงการนี้ เป็นเรื่องใหญ่ที่ไม่ปกติ แต่ผมก็ได้ให้เครื่องมือในการมอนิเตอร์ข่าว ซึ่งก็ทำให้ทีมงานท่านพบว่า รัฐมนตรีบุญทรงเป็นข่าวในหนังสือพิมพ์นิวยอร์คไทม์ ซึ่งทีมงานติดตามของท่านก็เพิ่งจะเห็น   มาปีนี้ ผอ.วุฒิไกร ต้องการจะสร้างสีสันใหม่ๆ ใหักับกระทรวงพาณิชย์ในการประชาสัมพันธ์โดยใช้โซเชียลมีเดีย 

แอพ Periscope สำหรับถ่ายทอดสดผ่านทวิตเตอร์

ผมหยุดพักการเขียนนิดนึงมองสายตาออกไปที่แม่น้ำเจ้าพระยาซึ่งความมืดปกคลุมแล้ว แต่ก็ยังมีแสงไฟจากตึกทำให้มัวเห็นสลัว ๆ เรือหางยาวที่ไม่มีแสงไปวิ่งผ่านไป เรือพวกนี้วิ่งผ่านเข้าไปคลองบางกอกน้อย ไปสุดที่คลองมอญปลายทางในจังหวัดจันทบุรี  ผมเคยนั่งอยู่เหมือนกันเมื่อเข้ามาอยู่กรุงเทพใหม่ๆ ในปลายปี พ.ศ. 2539 ตอนนั้นยังก็อยากนั่งเรือเที่ยวนั่งเข้าไปจนสุดสาย ไกลเหมือนกัน พอลงจากเรือก็นั่งรถเมล์ไปที่อีกฝั่งหนึ่งของท่าน้ำนนท์ แล้วนั่งเรือข้ามฟาก ไปขึ้นเรื่อด่วนเจ้าพระยาเพิ่งวิ่งกลับมายังที่ท่าช้างใกล้กับพระบรมมหาราชวัง เดี๋ยวคงหาเวลากลับไปนั่งเรือหางยาวใหม่ อยากไปเห็นสองข้างฝั่งจะมีอะไรเปลี่ยนแปลงไปมากหรือไม่  นั่งคิดเพลินๆ  เรือสำราญที่วิ่งสายน้ำเจ้าพระยาให้นักท่องเที่ยวทานอาหารยามเย็นเพิ่งวิ่งผ่านไป  เรือด่วนเจ้าพระยาที่วิ่งระหว่างท่าสาทรกับท่าน้ำนนทบุรี ลอยลำเข้าจอดที่ท่าวังหลัง

เฟลบปูชิโนกาแฟปั่นของสตาร์บัคดื่มจนหมดแก้ว ตามด้วยน้ำเปล่าล้างคอ สดชื่นยามค่ำที่วันนี้ไม่ได้ไปออกกำลังมานั่งเขียนบันทึกเมมัว (Memoir) ความทรงจำไว้แบ่งกันอ่าน

กลับไปที่ ช่วงเย็นๆ ของวันอาทิตย์ที่ 19 เมษายน อากาศร้อนอบอ้าว คุณมนข้าราชการเจ้าหน้าที่ประชาสัมพันธ์ของกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศได้โทรมาหาผม ซึ่งคุณมนเคยเรียนหนังสือกับผมที่สถาบันการประชาสัมพันธ์มาก่อนหน้านี้แล้ว ทำให้คุ้นเคยพอสมควร  

“อาจารย์คะ ท่านเต้ย (ชื่อเล่น ผอ.วุฒิไกร) ให้มาช่วยทวิตเตอร์ถ่ายทอดสดงานแถลงผลงานคะ ก็ใช้มาบ้างแล้วแต่งานนี้ได้รับมอบหมายให้ถ่ายทอดสดผ่านทวิตเตอร์ต้องใช้แอพอะไรบ้างคะ

งานนี้จะถ่ายทอดสดผ่านทวิตเตอร์ของรัฐมนตรีว่าการและรัฐมนตรีช่วยเลยคะ หวั่นใจอยู่เหมือนกัน”

“ใจเย็นไม่มีปัญหาสบายมาก ผมอยากให้เขียนข้อความผ่านเฟซบุ๊คตั้งคำถามมาหน่อยจะให้ตอบให้ครับ คุณมนครับ แอพที่ใช้ถ่ายทอดสดผ่านทวิตเตอร์ มีอยู่ 2 แอพที่กำลังได้รับความนิยม คือ Meerkat กับ Periscope อันหลังเป็นของทวิตเตอร์เองเลยครับ ผมคิดว่าเราใช้ Periscope กันดีกว่าโดยตรงของทวิตเตอร์เลย” ผมตอบไปทางโทรศัพท์

“ได้เลยคะอาจารย์เดี๋ยวมนลองไปทดสอบดูว่าเป็นอย่างไรบ้าง”

“แล้วคุยกันใหม่ครับ”

มิติใหม่ในการประชาสัมพันธ์ของภาครัฐกำลังจะเริ่มขึ้นแล้วครับ เป็นเรื่องที่น่าแปลกใจมาก ๆ ที่ภาครัฐกระทรวงพาณิชย์เปิดกว้างพร้อมลงมือปฏิบัติงานทันทีอย่างรวดเร็ว แบบไม่มีเสียงคัดค้านเลย เหมือนทุกคนพร้อมที่จะเปิดรับนวัตกรรมใหม่ๆ  ในการสื่อสารกับประชาชนที่ยุคสมัยเปลี่ยนไปแล้ว

ในที่สุด ผอ.วุฒิไกร ก็บอกให้ผมช่วยเขามาช่วยจัดวางทีมในการแถลงผลงานก่อนเริ่มว่าจะใช้ต้องใช้เครื่องมืออะไรบ้าง แบ่งทีมงานกี่คน ที่จะถ่ายทอดสดผ่านทวิตเตอร์ของรัฐมนตรีและรัฐมนตรีช่วย

เมื่อไปถึงบนโต๊ะอาหารกลางวันที่ห้อง ผอ.วุฒิไกร

“ชีพธรรม เราจะแบ่งทีมอย่างไรดี ในการถ่ายทอดครับ เดี๋ยวตอนบ่ายโมงทีมงานจะมาถึง ต้องใช้เครื่องมืออะไรบ้าง ไอโฟน ไอแพด”

 

คณะทุตานุทูตและผุ้เข้าฟังแถลงผลงาน

“เอางี้ ผอ. ครับ เราจัดเป็น 2 ทีม ทีมแรกเป็นทีมถ่ายทอดสดโดยใช้แอพ Periscope ซึ่งผมได้ส่งข้อความไปบอกเขาแล้วทางเฟซบุ๊คให้ดาวน์โหลดมาไว้บนไอโฟนแล้วเพราะเจ้า Periscope ใช้ไดแต่บนไอโอเอสไอโฟนเท่านั้นครับ  เขาคงทดสอบมาแล้ว สำหรับอีกทีมให้ทวิตข้อความแบบสดๆ  เลยในขณะที่รัฐมนตรีกำลังแถลงบนเวที ทวีตออกไปเลยแล้วติดแฮชเทค  #กระทรวงพาณิชย์  เข้าไปด้วยเลยครับ”

“หรือจะเอาอย่างนี้ไหม ผมมีคำแถลงของรัฐมนตรีอยู่แล้วเป็นกระดาษเราจะพิมพ์เข้าไปก่อนไหม หรือจะรายงานแบบสด ๆ เลย”​

“อย่าเลยครับ ผอ. แบบให้ทีมงาน ทวีตแบบสด ๆ ไปเลยดีกว่าครับ ได้อารมณ์กว่า”

“โอเคได้เลยไม่มีปัญหา” 

 

สื่อมวลขนและทีมถ่ายทอดจากสื่อต่างๆ

หลังจากอาหารกลางวันที่ห้อง ผอ.วุฒิไกร ก็ลงไปที่ชั้น 4 ห้องแถลงผลงานของกระทรวงพาณิชย์

เมื่อลงไปถึงบรรยายข้างหน้ามีการจัดบอร์ดแถลงผลงานให้ผู้เข้ามาร่วมงานมีทั้งสื่อมวลชน คณะทูตานุทูต ภาคเอกชน มาร่วมฟังการแถลงผลงาน บรรยกาศก่อนเริ่มงานคึกคัก พิธีกรโฆษกกำลังซ้อมคิวกับผู้กำกับเครื่องเสียง ผู้กำกับเวที  ทีมงานบางส่วนก็ขึ้นไปนั่งอ่านตรงที่รัฐมนตรีเตรียมแถลง  ช่างกล้องทดสอบระบบกล้องจากมุมต่างๆ  ในงานนี้มีการถ่ายทอดสดผ่านอินเทอร์เน็ตที่เว็บไซค์ของกระทรวงพาณิชย์ด้วยที่

www.moc.go.th  

 

บรรยากาศก่อนแถลงผลงาน

ผอ.วุฒิไกร พาทีมงานเดินเข้าไปหามุมที่จะใช้ถ่ายทอดสด

“ผมว่ามุมนี้ดีกว่า ยืนกับกล้องโทรทัศน์แล้วกันครับ เป็นมุมที่ดีที่สุดแล้ว”

ผู้เข้าร่วมฟังเข้าสู่ห้องประชุม กองทัพสื่อมวลชนพร้อมกับกล้องยืนอยู่ด้านหลังผู้ฟัง

คณะทำงานถ่ายทอดสดผ่านอินเทอร์เน็ตที่ถือสมาร์โฟน 2 คน

ทีมงานทดสอบถ่ายทอดสดผ่าน Periscope ก่อนบรรยายกาศ เริ่มขึ้นทุกอย่างพร้อมแล้ว

ทวิตเตอร์ของพลเอกฉัตรชัย รัฐมนตรีพาณิชย์

ทวิตเตอร์ของ พล.อ.ฉัตรชัย  รัฐมนตรีกระทรวงพาณิชย์ คือ @chaichai_moc

ทวิเตอร์ของ รัฐมนตรีช่วย อภิรดี ตันตราภรณ์ คือ apiradi_moc

ก่อนหน้านี้ทีมงานของท่านรัฐมนตรีได้ใช้ทวิตเตอร์สื่อสารมาสักพักนึงแล้วครับ

ทีมทวิตเตอร์พร้อมทวีตข้อความรายงานสดก็พร้อมแล้ว

และก่อนหน้าที่จะเริ่มงานทีมประชาสัมพันธ์ของกระทรวงพาณิชย์ก็ได้ ทำการประชาสัมพันธ์แจ้งกำหนดการในงานแถลงผลงานไปยังสื่อมวลชนที่ใช้ทวิตเตอร์เพื่อให้ติดตามข้อมูลข่าวสารความคืบหน้าของกระทรวงพาณิชย์ในการเจรจาและตรวจสอบคุณภาพสินค้าพร้อมกับข้อมูลบริการประชาชนในด้านต่างๆ  

เริ่มถ่ายทอดสดผ่านทวิตเตอร์ครั้งแรกของหน่วยงานรัฐบาลไทย

15.00 น. ทุกอย่างพร้อม รัฐมนตรีเริ่มแถลง แอพ Periscope ของบัญชีทั้งสองท่านเริ่ม

ถ่ายทอดสด ทีมงานก็ใจตุ้ม ๆ ต่อม ๆ ว่าระบบจะใช้ได้ดีหรือไม่ เพราะก่อนหน้านี้ทดสอบด้วย 3 G ไม่ค่อยดีต้องใช้ไวไฟ จะช่วยให้ภาพลื่นไหลได้อย่างดี   ด้านข้าง ๆ ของทีมงานเป้นทีมถ่ายทอดสดผ่านเว็บไซค์ของกระทรวงพาณิชย์ก็ให้ความสนใจ ว่าสมาร์ทโฟนเครื่องเดียวสามารถทำได้ขนาดนี้เลยหรือในขณะที่ของเขาใช้ทีมใหญ่มาก ซึ่งก็ไม่เหมือนกันคัรบ เพราะเขาต้องเก็บภาพบรรยากาศของทุกมุมเพื่อการถ่ายทอดสดและวีดีทัศน์เพื่อเก็บข้อมูลไว้ภายหลัง 

 

การถ่ายทอดสดชัดแจ๋วเหมือนเดียวกับสถานีโทรทัศน์

ทีมงานประชาสัมพันธ์เปิดสมาร์ทโฟนเพื่อตรวจสอบว่าภาพที่ถ่ายทอดออกเป็นเป็นอย่างไร สำหร้บผมก็ทดสอบการชมผ่านเว็บไซค์ เพราะถ้าหากผู้ชมที่ชมผ่านอินเทอร์เน็ตแล้วไม่ได้ลงแอพ Periscope ไว้จะชมได้อย่างไร ผลปรากฏว่าสามารถชมผ่านเว็บเบราเซอร์ได้เช่นเดียวกันครับ

ตลอด 22 นาทีที่รัฐมนตรีแถลงผลงาน ทั้งถ่ายทอดสดผ่าน Periscope  มีผู้เข้ามาชม 7 คน สำหรับในจุดเริ่มต้นถือว่ายอดเยี่ยมมาก ๆ แล้วครับ เพราะยอดติดตามทวิตเตอร์ของท่านรัฐมนตรีในขณะที่ถ่ายทอดสดนั้นมีผู้ติดตามเพียง 68 คนเท่านั้น  

ทีมเบื้องหลังที่ติดตามดูการถ่ายทอดสด

สำหรับทีมทวีตรายงานสดนั้นปรากฏว่าว่ามีผุ้เข้ามาติดชมอ่านข้อความพร้อมก้บรีทวิตและติดตาม รวมไปถึงมีผู้ใช้ทวิตเตอร์ที่มีความเห็นต่างจากรัฐมนตรีกระทรวงพาณิชย์ที่มาจากคณะรัฐประหารเช่นกัน

ก็ถือว่าเป็นความเห็นต่างที่ประชาชนสามารถแสดงความคิดเห็นได้ ซึ่งก็ถือว่าเป็นสิ่งที่ทางรัฐมนตรีก็ต้องฟังเสียงประชาชนบนโซเชียลมีเดีย ปรากฏว่าหลังจากแถลงผลงานจบมีผู้เข้ามาติดตามเพิ่งขึ้นเป็น 140 คน

หลังจากจบงานแถลงผลงานทีมงานประชาสัมพันธ์ทุกคนดีใจกับผลงานมาก  ๆ ในขณะที่เว็บไซค์ของกระทรวงมีผู้เข้าชนถ่ายทอดสด 93 คน  เป็นจุดเริ่มต้นใหม่ๆ ในโซเชียลมีเดียเพื่อการประชาสัมพันธ์

ในช่วงนี้กระทรวงต่างๆ กำลังจะมีการแถลงผลงาน ผมอยากให้กระทรวงต่างๆ ได้ลองนำระบบในการถ่ายทอดสดผ่านโซเชียลมีเดียในทุกรูปแบบมานำเสนอให้ก้บประชาชนได้ติดตามและได้แสดงความคิดเห็นผ่านผลงานของรัฐบาล ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในการสร้างสรรค์ระบอบประชาธิปไตยที่คนไทยทุกคนจะได้มีส่วนในการปกครองและบริหารประเทศร่วมกันครับ

เขียนบันทึกเป็นความทรงจำของชีวิต

ชีพธรรม คำวิเศษณ์

 บัญชี Periscope ของผู้เขียน