รัฐสภา ไฟเขียว! "พรบ.สุราชุมชน" ปลดล็อกครั้งใหญ่ หนุนเศรษฐกิจฐานราก ซอฟต์พาวเวอร์ สร้างโอกาสส่งออกสุราไทย
รัฐสภา ไฟเขียว! "พรบ.สุราชุมชน" ปลดล็อกครั้งใหญ่ หนุนเศรษฐกิจฐานราก ซอฟต์พาวเวอร์ สร้างโอกาสส่งออกสุราไทย
 |
| พรรคเพื่อไทย |
สภาผู้แทนราษฎรมีมติเห็นชอบร่าง พ.ร.บ.ภาษีสรรพสามิต (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... หรือ "พรบ.สุราชุมชน" ในวาระ 3 ด้วยคะแนนเสียงเอกฉันท์ 415 เสียง เปิดโอกาสให้เกษตรกรรายย่อย สหกรณ์ วิสาหกิจชุมชน และผู้ประกอบการรายย่อย สามารถผลิตและจำหน่ายสุราได้อย่างถูกกฎหมาย คาดกระตุ้นเศรษฐกิจฐานราก สร้างรายได้ และการจ้างงาน พร้อมดัน "สุราไทย" สู่ตลาดโลก 1 2
พุธ 15 มกราคม 2568 ที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรได้มีมติเอกฉันท์เห็นชอบร่าง พ.ร.บ.ภาษีสรรพสามิต (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... หรือ "พรบ.สุราชุมชน" ในวาระ 3 3 โดยมีสาระสำคัญคือการเปิดโอกาสให้เกษตรกรรายย่อย สหกรณ์ วิสาหกิจชุมชน และผู้ประกอบการรายย่อย สามารถผลิตสุราพื้นบ้านเพื่อการค้าได้ 3 ซึ่งเป็นการแก้ไขเพิ่มเติม พ.ร.บ.ภาษีสรรพสามิต พ.ศ. 2560 ที่แต่เดิมเปิดโอกาสให้เฉพาะผู้ประกอบการรายใหญ่ที่มีกำลังการผลิตสูงเท่านั้น 4 การปลดล็อกในครั้งนี้ ถือเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในวงการสุราไทย ที่จะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมของประเทศ
ประวัติความเป็นมาของสุราในประเทศไทย
จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ การผลิตและจำหน่ายสุราในประเทศไทยนั้น มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ โดยในสมัยสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช มีการสร้างโรงงานบางยี่ขันขึ้นเพื่อผลิตสุรา ซึ่งสร้างรายได้ให้กับรัฐเป็นจำนวนมาก 5 ต่อมาในสมัยสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว สุราจากต่างประเทศเริ่มหลั่งไหลเข้ามาในประเทศไทย 5 และกลายเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมการดื่มของคนไทยในปัจจุบัน
เนื้อหาสำคัญของ พรบ.สุราชุมชน
กฎหมายฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมการผลิตสุราจากผลผลิตทางการเกษตรภายในประเทศ 3 ลดการผูกขาดการผลิตสุราของผู้ประกอบการรายใหญ่ 6 และส่งเสริมเศรษฐกิจฐานราก 2 โดยมีเนื้อหาสำคัญ ดังนี้
เปิดโอกาสให้: สหกรณ์ กลุ่มเกษตรกร วิสาหกิจชุมชน องค์กรเกษตรกร หรือผู้ประกอบการรายย่อย สามารถขอรับใบอนุญาตผลิตสุราเพื่อการค้าได้ 3 โดยเฉพาะสุราแช่ที่ไม่ใช่เบียร์, สุรากลั่นชนิดสุราขาว และสุรากลั่นชนิดอื่นๆ 6 แต่มีข้อกำหนดว่าผู้ยื่นขอใบอนุญาตต้องเป็นไปตามเงื่อนไขที่กฎหมายกำหนด เช่น กรณีสุรากลั่นชนิดสุราขาวที่ผลิตจากโรงอุตสาหกรรมสุราขนาดกลาง ผู้ยื่นขออนุญาตต้องได้รับใบอนุญาตผลิตสุรากลั่นชนิดสุราขาวขนาดเล็กมาก่อน 6
กำหนดมาตรฐานการผลิต: เพื่อควบคุมคุณภาพและความปลอดภัยของสุราชุมชน 3
ส่งเสริมการใช้ผลผลิตทางการเกษตร: ในการผลิตสุราทุกประเภท 1
กำหนดหลักเกณฑ์การขอใบอนุญาต: โดยไม่เลือกปฏิบัติหรือผูกขาดทางเศรษฐกิจโดยไม่จำเป็น 3
 |
| NBT |
สุราชุมชนกับการเพิ่มเศรษฐกิจฐานราก
การผ่านร่างพรบ.สุราชุมชนในครั้งนี้ คาดว่าจะส่งผลดีต่อเศรษฐกิจฐานรากและเศรษฐกิจชุมชนในหลายด้าน 7 โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้าน
การสร้างรายได้: เกษตรกรและชุมชนสามารถสร้างรายได้จากการผลิตและจำหน่ายสุราชุมชน 2 โดยคาดว่าจะสร้างโอกาสทางเศรษฐกิจในชุมชนไม่น้อยกว่า 30,000 ล้านบาท/ปี 2
การสร้างงาน: เกิดการจ้างงานในชุมชน 2 ช่วยลดการว่างงาน และกระจายรายได้สู่ท้องถิ่น
การท่องเที่ยว: สุราชุมชนสามารถเป็นจุดขายด้านการท่องเที่ยว 2 โดยเฉพาะการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม เช่น การจัดงานเทศกาลสุราชุมชน การเปิดให้เยี่ยมชมโรงผลิต และการจัดกิจกรรมชิมสุรา 8
การอนุรักษ์ภูมิปัญญา: เป็นการสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่นในการผลิตสุราพื้นบ้าน 9 เช่น การผลิตสาโท อุ กระแช่ 10 ซึ่งเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์
นอกจากนี้ การเปิดเสรีสุราชุมชนยังอาจส่งผลให้มี "นักดื่มหน้าใหม่" เพิ่มขึ้น 11 ซึ่งเป็นประเด็นที่ต้องเฝ้าระวังและควบคุม เพื่อป้องกันผลกระทบทางสังคมและสุขภาพ
 |
| X เท่าพิภพ ลิ้มจิตรกร |
โอกาสและแนวโน้มการส่งออกสุราชุมชน
พรบ.สุราชุมชนยังเปิดโอกาสให้ "สุราไทย" ก้าวสู่ตลาดโลก 9 โดยเฉพาะอย่างยิ่งสุราพื้นบ้านที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว 10 ซึ่งสามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวและสร้างรายได้เข้าประเทศ 8 ตัวอย่างเช่น แบรนด์ "สังเวียน" จากสุพรรณบุรี ที่ใช้อ้อยเป็นวัตถุดิบหลัก และแบรนด์ "Kilo Spirits" จากกระบี่ ที่ผลิตจิน วอดก้า และรัมจากน้ำอ้อย 12 ซึ่งล้วนเป็นสุราชุมชนที่ได้รับความนิยม
อย่างไรก็ตาม การส่งออกสุราชุมชนยังต้องเผชิญกับความท้าทายในเรื่อง
มาตรฐานการผลิต: ต้องมีคุณภาพและความปลอดภัยเป็นที่ยอมรับในระดับสากล 10 โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การควบคุมสารปนเปื้อน และการใช้วัตถุดิบที่มีคุณภาพ
การตลาด: ต้องมีการสร้างแบรนด์และทำการตลาดให้เป็นที่รู้จักในต่างประเทศ 10 เช่น การเข้าร่วมงานแสดงสินค้า การจัดกิจกรรมส่งเสริมการขาย และการใช้สื่อออนไลน์
กฎระเบียบ: ต้องศึกษาและปฏิบัติตามกฎระเบียบการนำเข้าสุราของแต่ละประเทศ 4 ซึ่งอาจมีความแตกต่างกัน เช่น ข้อกำหนดด้านภาษี และมาตรฐานสินค้า
 |
| X เพื่อไทยทำอะไร |
เปรียบเทียบโอกาสในการส่งออกสุราชุมชนกับเบียร์และไวน์ต่างประเทศ
ปัจจุบันประเทศไทยมีการนำเข้าเบียร์และไวน์จากต่างประเทศเป็นจำนวนมาก โดยในปี 2565 ตลาดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในประเทศไทยมีมูลค่า 490,680 ล้านบาท แบ่งเป็นเบียร์ 55% สุรา 37% และไวน์ 7% 13 ซึ่งสร้างรายได้ให้กับประเทศผู้ผลิต 8 สุราชุมชนของไทยมีโอกาสที่จะแข่งขันในตลาดโลกได้ 14 แต่ต้องมีการพัฒนาคุณภาพและสร้างแบรนด์ให้แข็งแกร่ง 4 โดยอาจใช้กลยุทธ์ ดังนี้
เน้นความเป็นเอกลักษณ์: ชูจุดเด่นของสุราพื้นบ้านที่มีรสชาติและวัตถุดิบเฉพาะตัว 10 เช่น การใช้วัตถุดิบจากท้องถิ่น การใช้วิธีการผลิตแบบดั้งเดิม และการสร้างรสชาติที่แตกต่าง
สร้างแบรนด์ที่น่าสนใจ: ออกแบบบรรจุภัณฑ์และสร้างเรื่องราวให้โดดเด่น 4 เช่น การออกแบบบรรจุภัณฑ์ที่สะท้อนถึงวัฒนธรรมไทย การเล่าเรื่องราวความเป็นมาของสุรา และการสร้างภาพลักษณ์ที่ทันสมัย
เจาะตลาดเฉพาะกลุ่ม: มุ่งเน้นกลุ่มลูกค้าที่ชื่นชอบสุราพื้นบ้าน 10 เช่น นักท่องเที่ยว ผู้ที่สนใจวัฒนธรรมไทย และผู้ที่มองหาประสบการณ์ใหม่ๆ
ร่วมมือกับภาครัฐ: ขอรับการสนับสนุนด้านการส่งออก 10 เช่น การสนับสนุนด้านการเงิน การให้คำปรึกษา และการช่วยเหลือด้านการตลาด
 |
| x สส.มด ชนก จันทาทอง |
การรักษาสมดุลระหว่างเศรษฐกิจและสุขภาพ
แม้ว่าพรบ.สุราชุมชน จะมีประโยชน์ในด้านเศรษฐกิจ แต่ก็ต้องคำนึงถึงผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนด้วย 15 โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ปัญหาการดื่มสุราในกลุ่มเยาวชน และปัญหาสุขภาพที่เกิดจากการดื่มสุรา ดังนั้น ภาครัฐควรมีมาตรการควบคุมการบริโภค 11 เช่น การรณรงค์ให้ความรู้ การจำกัดการโฆษณา และการควบคุมการจำหน่าย
การส่งเสริมการแข่งขันที่เป็นธรรม
นอกจากนี้ ภาครัฐยังต้องดูแลให้เกิดการแข่งขันที่เป็นธรรมระหว่างผู้ผลิตรายย่อยและรายใหญ่ 4 โดยอาจกำหนดมาตรการ เช่น การสนับสนุนผู้ผลิตรายย่อย การควบคุมการผูกขาดตลาด และการส่งเสริมให้ผู้ผลิตรายใหญ่รับซื้อวัตถุดิบจากเกษตรกร 6
บทสรุป
การผ่านร่างพรบ.สุราชุมชน ด้วยคะแนนเสียงเอกฉันท์ในครั้งนี้ ถือเป็นก้าวสำคัญของการปฏิรูปกฎหมายสุราในประเทศไทย 15 และเป็นผลงานชิ้นโบว์แดงของรัฐบาล ที่แสดงถึงความมุ่งมั่นในการส่งเสริมเศรษฐกิจฐานราก 2 และเปิดโอกาสให้สุราชุมชนของไทยก้าวสู่ตลาดโลก 4 อย่างไรก็ตาม ความสำเร็จของกฎหมายฉบับนี้ ขึ้นอยู่กับการดำเนินงานของภาครัฐ ในการควบคุมดูแลการผลิตและการจำหน่าย 15 เพื่อป้องกันผลกระทบทางสังคมและสุขภาพ 10 รวมถึงการส่งเสริมการสร้างมูลค่าเพิ่ม 2 และพัฒนาคุณภาพ 10 เพื่อให้สุราชุมชนสามารถแข่งขันในตลาดโลกได้อย่างยั่งยืน และสร้างรายได้ให้กับประเทศไทย โดยไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง
 |
| VoiceTV |
อ้างอิง
1. ปลดล็อก “สุราชุมชน” มติสภาฯ เอกฉันท์ เห็นชอบ 415 เสียง ผ่านร่างกฎหมาย ..., เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://www.thairath.co.th/news/politic/2836288
2. 7 ศักยภาพที่จะเกิดขึ้น หากปลดล็อคการผูกขาดสุราและเบียร์ - Think Forward Center, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://think.moveforwardparty.org/article/economy/1980/
3. มติเอกฉันท์ สภาฯผ่านแล้ว ร่างกม.สุราชุมชน เปิดโอกาสเกษตรกรผลิต ลดการผูกขาด - Matichon, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://www.matichon.co.th/politics/news_5001155
4. จากสุราเสรี สู่ “คราฟต์เบียร์” โอกาสชุมชนจริงหรือ? - ฐานเศรษฐกิจ, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://www.thansettakij.com/blogs/business/573746
5. มาตรฐาน "สุราชุมชน" กับการยกระดับ "สุราไทย" - ไทยรัฐออนไลน์, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://www.thairath.co.th/news/local/2826846
6. กฎกระทรวงการผลิตสุรา พ.ศ. 2565 - ราชกิจจานุเบกษา, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2565/A/068/T_0001.PDF
7. สุราเสรี รอบใหม่ - Marut Bunnag, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://marutbunnag.com/%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B5-%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88/
8. ลดภาษีไวน์หนุนท่องเที่ยว ไทยนำเข้าไวน์ปีละ 15 ล้านขวด, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://www.thairath.co.th/money/economics/thailand_econ/2748849
9. สุราชุมชนคึกคัก "เมรัยไทยแลนด์" ภูมิปัญญาท้องถิ่น ยกระดับไปสู่สากล ชี้หนุน ศก.ฐานราก, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://www.thairath.co.th/news/local/2828042
10. โอกาส ความหวัง "สุราชุมชนไทย" - Thai PBS, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://www.thaipbs.or.th/news/content/274055
11. สุราก้าวหน้า นโยบายปลดล็อคการบริโภคสุราในประเทศไทย - รายงานสุขภาพคนไทย, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://www.thaihealthreport.com/th/articles_detail.php?id=207
12. สำมะเลเทเมากับเรื่องราวสุราท้องถิ่นไทยและ 7 แบรนด์ที่น่าจับตา - Capital, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://capitalread.co/alcohol-in-thailand/
13. ตลาดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ - FIC, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://fic.nfi.or.th/upload/market_overview/pdf379.pdf
14. การวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างตลาดสุรา ภายใต้นโยบายสุราเสรี - มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://libdoc.dpu.ac.th/thesis/Rattana.Jea.pdf
15. 'สุราก้าวหน้า' สร้างปัญหา หรือเพิ่มโอกาส | The Active, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 15, 2025 https://theactive.thaipbs.or.th/read/liquor-bill-chance
ความคิดเห็น