ผลกระทบของการลดค่าไฟฟ้า 3.70 บาทต่อเศรษฐกิจไทย
ชีพธรรม คำวิเศษณ์ ผู้ช่วย ส.ส.สุธรรม แสงประทุม พรรคเพื่อไทย พฤหัสบดี 9 มกราคม 2568
.jpg) |
| ดร.ทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี เจ้าของไอเดีย ลดค่าไฟ 3.70 บาท |
.jpg){kind=link}
ยามเช้า รัฐสภา ก่อนเข้าประชุมกรรมาธิการ ท่านสุธรรม แสงประทุม ส.ส.บัญชีรายชื่อพรรคเพื่อไทย ท่านเป็นรองประธานกรรมาธิการความมั่นคง ได้โทรมาสั่งงานผม 2-3 เรื่อง ได้แก่ แก๊งคอลเซ็นเตอร์ เรื่องการลอบสังหารฝ่ายค้านกัมพูชาในประเทศไทย และ ท่านได้สั่งงานให้ผมลองค้นข้อมูลด้าน ลดค่าไฟฟ้า 3.70 บาท พร้อมกับได้บอกถึงพรรคเพื่อไทยได้มอบหมายงานด้านโยบายอะไรให้ท่านบ้าง หลังจากประชุมกรรมาธิการเสร็จ ผมก็ได้นั่งใช้เครื่องมือ AI เข้าไปวิจัยเรื่องผลกระทบการลดค่าไฟฟ้า 3.70 บาท ต่อเศรษฐกิจไทย แล้วก็นำมาเสนอบนบล๊อคให้อ่านกันถึงอนาคตข้างหน้า ถ้ารัฐบาลแพทองธาร ชินวัตร ลดค่าไฟฟ้าจะเกิดอะไรขึ้นกับเศรษฐกิจไทย
โครงสร้างต้นทุนการผลิตไฟฟ้าในประเทศไทย
โครงสร้างต้นทุนการผลิตไฟฟ้าในประเทศไทย ประกอบด้วย 4 ส่วนหลัก ได้แก่ 1
ค่าไฟฟ้าฐาน: เป็นต้นทุนคงที่ที่ใช้ในการก่อสร้างโรงไฟฟ้า ระบบส่งและจำหน่าย ค่าดำเนินการ และค่าเชื้อเพลิงอ้างอิง ซึ่งมีการทบทวนเป็นระยะๆ ไม่ได้ทบทวนทุก 3-5 ปี
ค่าไฟฟ้าผันแปร (Ft): เป็นต้นทุนผันแปรที่ปรับทุก 4 เดือน เพื่อสะท้อนต้นทุนเชื้อเพลิงและค่าซื้อไฟฟ้าที่เปลี่ยนแปลงไปจากค่าอ้างอิง
ค่าบริการรายเดือน: เป็นค่าใช้จ่ายในการให้บริการ เช่น การจดหน่วย พิมพ์บิล และการรับชำระเงิน
ภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT): คิดเป็น 7% ของค่าไฟฟ้า
ต้นทุนการผลิตไฟฟ้าส่วนใหญ่มาจากค่าเชื้อเพลิง โดยในปี 2567 ค่าเชื้อเพลิง ค่าซื้อไฟฟ้า และค่าใช้จ่ายตามนโยบายของรัฐ คิดเป็นมูลค่าสูงถึง 201,286 ล้านบาท 2 สัดส่วนการใช้เชื้อเพลิงผลิตไฟฟ้าของ กฟผ. ณ เดือนพฤศจิกายน 2567 มีดังนี้ 3
จากข้อมูลข้างต้น จะเห็นได้ว่าก๊าซธรรมชาติเป็นเชื้อเพลิงหลักในการผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย ซึ่งส่งผลให้ประเทศไทยมีความเสี่ยงต่อความผันผวนของราคาก๊าซธรรมชาติในตลาดโลก 3 นอกจากนี้ การพึ่งพาแหล่งพลังงานชนิดเดียวยังอาจส่งผลกระทบต่อความมั่นคงด้านพลังงานในระยะยาว 4
4
ผลกระทบของการลดค่าไฟฟ้า
การลดค่าไฟฟ้าเหลือ 3.70 บาทต่อหน่วย จะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจไทยในหลายด้าน ดังนี้
ผลกระทบต่อภาคธุรกิจ
การลดค่าไฟฟ้าจะส่งผลดีต่อภาคธุรกิจ ดังนี้
ลดต้นทุนการผลิต: การลดค่าไฟฟ้าจะช่วยลดต้นทุนการผลิตของภาคธุรกิจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุตสาหกรรมที่ใช้พลังงานไฟฟ้าสูง เช่น อุตสาหกรรมเหล็ก ปิโตรเคมี และสิ่งทอ 5 ส่งผลให้สามารถแข่งขันด้านราคาได้ดีขึ้น และอาจช่วยกระตุ้นการลงทุนในระยะยาว 6 หอการค้าไทยประเมินว่าการลดค่าไฟฟ้าจะช่วยลดต้นทุนภาคธุรกิจได้ถึง 1 แสนล้านบาท 7
เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน: เมื่อต้นทุนการผลิตลดลง ภาคธุรกิจไทยจะมีขีดความสามารถในการแข่งขันกับประเทศอื่นๆ เพิ่มขึ้น
อย่างไรก็ตาม นโยบายนี้ อาจส่งผลกระทบเชิงลบต่อภาคธุรกิจได้เช่นกัน เนื่องจากอาจทำให้เกิดข้อพิพาททางกฎหมายจากการละเมิดข้อตกลงซื้อขายไฟฟ้า (PPA) กับผู้ผลิตไฟฟ้าเอกชน (SPP และ IPP) ซึ่งอาจบั่นทอนความเชื่อมั่นของนักลงทุนในอนาคต 8
ผลกระทบต่อประชาชน
เพิ่มกำลังซื้อ: ค่าไฟฟ้าที่ลดลงจะช่วยเพิ่มกำลังซื้อของประชาชน เนื่องจากมีเงินเหลือใช้จ่ายมากขึ้น ซึ่งอาจนำไปสู่การบริโภคภายในประเทศที่เพิ่มขึ้น 9
ลดภาระค่าครองชีพ: ค่าไฟฟ้าเป็นส่วนหนึ่งของค่าครองชีพ การลดค่าไฟฟ้าจึงช่วยลดภาระค่าครองชีพของประชาชน โดยเฉพาะครัวเรือนที่มีรายได้น้อย 10
แม้ว่าการลดค่าไฟฟ้าจะช่วยลดภาระค่าครองชีพโดยรวม แต่การอุดหนุนค่าไฟฟ้าอาจเป็นการอุดหนุนแบบถดถอย กล่าวคือ ครัวเรือนที่มีฐานะร่ำรวยอาจได้รับประโยชน์มากกว่าครัวเรือนที่มีรายได้น้อย เนื่องจากมีการใช้ไฟฟ้าในปริมาณที่มากกว่า 10
ผลกระทบต่อเศรษฐกิจโดยรวม
กระตุ้นการเติบโตทางเศรษฐกิจ: การลดค่าไฟฟ้าอาจช่วยกระตุ้นการเติบโตทางเศรษฐกิจ ผ่านการเพิ่มกำลังซื้อของประชาชน การลดต้นทุนการผลิตของภาคธุรกิจ และการดึงดูดการลงทุน 11
ลดอัตราเงินเฟ้อ: ค่าไฟฟ้าที่ลดลงอาจส่งผลให้อัตราเงินเฟ้อลดลง เนื่องจากต้นทุนการผลิตสินค้าและบริการลดลง 12 อย่างไรก็ตาม สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า (สนค.) คาดการณ์ว่าเป้าหมายเงินเฟ้อในปี 2568 อาจเพิ่มขึ้น 0.8% 13
กลุ่มผู้ได้รับผลกระทบ
นโยบายการลดค่าไฟฟ้าส่งผลกระทบต่อประชาชนทุกกลุ่ม แต่กลุ่มที่ได้รับประโยชน์มากที่สุด ได้แก่
ครัวเรือน: ค่าไฟฟ้าที่ลดลงช่วยลดภาระค่าครองชีพ โดยเฉพาะครัวเรือนที่มีรายได้น้อย
ภาคธุรกิจ: ธุรกิจที่ใช้พลังงานไฟฟ้าสูงจะได้รับประโยชน์จากต้นทุนการผลิตที่ลดลง
ในขณะเดียวกัน กลุ่มที่อาจได้รับผลกระทบเชิงลบ ได้แก่
รัฐบาล: รายได้จากภาษีมูลค่าเพิ่มอาจลดลง และอาจต้องใช้งบประมาณในการอุดหนุนค่าไฟฟ้าเพิ่มขึ้น
ผู้ผลิตไฟฟ้า: ผู้ผลิตไฟฟ้าเอกชน (SPP และ IPP) อาจได้รับผลกระทบจากการเจรจาต่อรองราคาขายไฟฟ้า
ความเสี่ยงและความท้าทาย
แม้ว่านโยบายการลดค่าไฟฟ้าจะมีประโยชน์ต่อเศรษฐกิจไทย แต่ก็มีความเสี่ยงและความท้าทายที่ต้องพิจารณา ดังนี้
ผลกระทบต่อรายได้ของรัฐบาล: การลดค่าไฟฟ้าอาจส่งผลกระทบต่อรายได้ของรัฐบาล เนื่องจากภาษีมูลค่าเพิ่มที่จัดเก็บจากค่าไฟฟ้าลดลง 14
เสถียรภาพทางการคลัง: รัฐบาลอาจต้องใช้งบประมาณในการอุดหนุนค่าไฟฟ้า ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อเสถียรภาพทางการคลังในระยะยาว 15
ความมั่นคงด้านพลังงาน: การลดค่าไฟฟ้าอาจส่งผลกระทบต่อความมั่นคงด้านพลังงาน หากไม่สามารถบริหารจัดการต้นทุนการผลิตไฟฟ้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ 16 การพึ่งพาก๊าซธรรมชาติเป็นเชื้อเพลิงหลักในการผลิตไฟฟ้า ทำให้ประเทศไทยมีความเสี่ยงต่อความผันผวนของราคาก๊าซธรรมชาติในตลาดโลก
ผลกระทบต่อการลงทุนในภาคพลังงาน: การลดค่าไฟฟ้าอาจส่งผลกระทบต่อความเชื่อมั่นของนักลงทุนในภาคพลังงาน ซึ่งอาจทำให้การลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานด้านพลังงานลดลง 8 การลดราคาก๊าซธรรมชาติอาจทำให้หนี้ที่มีกับ PTT Pcl. สูงขึ้น หรือต้องแก้ไขข้อกฎหมายเพื่อลดภาษีสัมปทานพลังงานต่างๆ 8 นอกจากนี้ การขอให้ผู้ผลิตไฟฟ้าเอกชนลดค่าไฟฟ้าลงอาจนำไปสู่ข้อพิพาททางกฎหมาย และบั่นทอนความเชื่อมั่นของนักลงทุน
ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย
เพื่อลดผลกระทบด้านลบและเพิ่มประสิทธิภาพของนโยบายการลดค่าไฟฟ้า รัฐบาลควรพิจารณาดำเนินการ ดังนี้
ส่งเสริมการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ: รัฐบาลควรส่งเสริมการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพทั้งในภาคธุรกิจและครัวเรือน เพื่อลดความต้องการใช้ไฟฟ้าและลดต้นทุนการผลิตไฟฟ้าในระยะยาว 17 ตัวอย่างเช่น การให้สิทธิประโยชน์ทางภาษีสำหรับอาคารที่ใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ การส่งเสริมการใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าเบอร์ 5 และการรณรงค์ให้ประชาชนลดการใช้พลังงานในชีวิตประจำวัน
ส่งเสริมการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียน: รัฐบาลควรส่งเสริมการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียน เช่น พลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานลม และพลังงานชีวมวล เพื่อลดการพึ่งพาเชื้อเพลิงฟอสซิลและเพิ่มความมั่นคงด้านพลังงาน 4 เช่น การสนับสนุนเงินทุนในการติดตั้งโซลาร์เซลล์ การส่งเสริมการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีพลังงานหมุนเวียน และการอำนวยความสะดวกในการขอใบอนุญาตผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียน
ปรับโครงสร้างอัตราค่าไฟฟ้า: รัฐบาลควรพิจารณาปรับโครงสร้างอัตราค่าไฟฟ้าให้สะท้อนต้นทุนที่แท้จริง และส่งเสริมการใช้ไฟฟ้าอย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การคิดค่าไฟฟ้าแบบขั้นบันได 10 ซึ่งจะช่วยให้ผู้ใช้ไฟฟ้าในปริมาณน้อยได้รับประโยชน์จากค่าไฟฟ้าที่ถูกลง ในขณะที่ผู้ใช้ไฟฟ้าในปริมาณมากต้องจ่ายค่าไฟฟ้าในอัตราที่สูงขึ้น
บริหารจัดการต้นทุนการผลิตไฟฟ้า: รัฐบาลควรบริหารจัดการต้นทุนการผลิตไฟฟ้าอย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การเจรจาต่อรองราคาเชื้อเพลิง การควบคุมค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน และการส่งเสริมการแข่งขันในตลาดไฟฟ้า 9
กำกับดูแลการดำเนินงานของ กฟผ.: รัฐบาลควรมีกลไกในการกำกับดูแลการดำเนินงานของ กฟผ. อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้ กฟผ. บริหารจัดการต้นทุนการผลิตไฟฟ้าอย่างโปร่งใสและเป็นธรรม 18 เช่น การเปิดเผยข้อมูลต้นทุนการผลิตไฟฟ้า การรับฟังความคิดเห็นจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และการตรวจสอบการดำเนินงานของ กฟผ. อย่างสม่ำเสมอ
สรุป
นโยบายการลดค่าไฟฟ้าเหลือ 3.70 บาทต่อหน่วย มีศักยภาพในการกระตุ้นเศรษฐกิจไทย ทั้งในด้านการเพิ่มกำลังซื้อของประชาชน ลดต้นทุนภาคธุรกิจ และส่งเสริมการเติบโตทางเศรษฐกิจ อย่างไรก็ตาม รัฐบาลจำเป็นต้องพิจารณาและเตรียมรับมือกับความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น เช่น ผลกระทบต่อรายได้รัฐบาล เสถียรภาพทางการคลัง ความมั่นคงด้านพลังงาน และความเชื่อมั่นของนักลงทุน การดำเนินนโยบายควบคู่ไปกับมาตรการต่างๆ เช่น การส่งเสริมการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ การส่งเสริมพลังงานหมุนเวียน และการบริหารจัดการต้นทุนการผลิตไฟฟ้า จะช่วยลดผลกระทบด้านลบ และเพิ่มประสิทธิภาพของนโยบายให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อเศรษฐกิจและประชาชนในระยะยาว
ผลงานที่อ้างอิง
1. องค์ประกอบค่าไฟฟ้าประเทศไทย มีอะไรบ้าง ไปดู 1, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://buriram.energy.go.th/th/news-0002/download?did=11778&filename=%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%84%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%9F%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2+%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B9%84%E0%B8%A3%E0%B8%9A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87+%E0%B9%84%E0%B8%9B%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%B0.pdf&mid=13142&mkey=m_news&lang=th&url=%2Fweb-upload%2F25x641d89dde305e34ef1925a8c05e1f1e9%2F202303%2Fm_news%2F13142%2F5255%2Ffile_download%2F59c0512a3c6ca8e22c359ea86b1215dc.pdf
2. สิงหาคม 2567 - เอกสารเผยแพร่ เรื่อง ค่าไฟฟ้าตามสูตรการปรับอ, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://www.erc.or.th/web-upload/200xf869baf82be74c18cc110e974eea8d5c/tinymce/21-39bfd379b4b71c8e2563cfce47473c60/FT/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9C%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B9%88-Ft-%E0%B8%87%E0%B8%A7%E0%B8%94-%E0%B8%9E.%E0%B8%84.-%E0%B8%AA.%E0%B8%84.67_Final.pdf
3. สัดส่วนการใช้เชื้อเพลิงผลิตพลังงานไฟฟ้าในระบบของ กฟผ., เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://www.egat.co.th/home/statistics-fuel-usage/
4. เชื้อเพลิงเพื่อการผลิตไฟฟ้า - การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://www.egat.co.th/home/fuel/
5. 'ค่าไฟแพง' กระทบอุตสาหกรรม ต้นทุนค่าไฟฟ้าเพิ่มขึ้น 15-30% - กรุงเทพธุรกิจ, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://www.bangkokbiznews.com/business/economic/1065738
6. รัฐบาลหาช่องกดค่าไฟต่ำกว่า 3 บาท 'เอกชน' คาดช่วยลดต้นทุนแสนล้านบาท - กรุงเทพธุรกิจ, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://www.bangkokbiznews.com/business/economic/1161178
7. หอการค้า ชี้ ค่าไฟฟ้าเหลือ 3.70 บาท ลดต้นทุน 1 แสนล้าน - ฐานเศรษฐกิจ, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://www.thansettakij.com/business/economy/616482
8. การลดค่าไฟฟ้าของไทยเป็นไปได้หรือไม่...หุ้นอะไรกระทบมาก-น้อยส - Thunhoon, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://thunhoon.com/article/306908
9. ค่าไฟฟ้าแพง : นานาทัศนะ ผลกระทบ และแนวทางแก้ปัญหา - Green Network, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://www.greennetworkthailand.com/electricity-price-expensive/
10. ลดค่าไฟ นโยบายช่วยคนรวย? - The 101 World, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://www.the101.world/regressive-electricity-subsidy/
11. ทีดีอาร์ไอ หนุนค่าไฟ 3.70 บาท แนะทำให้ถูกจุด-ไม่กระทบภาคธุรกิจ - Mcot News FM 100.5, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://news1005.mcot.net/news/19206/
12. รัฐลดค่าไฟมีผลต่อเงินเฟ้อ “สนค.” จับตาข้าวถูกกีดกัน | ประชาชาติธุรกิจ | LINE TODAY, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://today.line.me/th/v2/article/YaXRk8W
13. รัฐลดค่าไฟมีผลต่อเงินเฟ้อ “สนค.” จับตาข้าวถูกกีดกัน - ประชาชาติธุรกิจ, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://www.prachachat.net/economy/news-1729817
14. วิเคราะห์หุ้น : บล.เคจีไอฯ Power Sector การลดค่าไฟฟ้าของไทยเป็นไปได้หรือไม่...? - กรุงเทพธุรกิจ, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://www.bangkokbiznews.com/finance/analysis/1161301
15. ผลกระทบของนโยบายการเงินและการคลังที่มีต่อระบบเศรษฐกิจ - thaijo.org, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://so05.tci-thaijo.org/index.php/researchjournal-lru/article/download/254898/177125/1001773
16. ส่องราคาซื้อขายไฟฟ้าช่วง 4 เดือนแรกปี 68, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://www.tcc.or.th/ipps-electricityprice/
17. ลดค่าไฟ...แนวทางไหน คือทางออกที่ยั่งยืน ? - TDRI: Thailand Development Research Institute, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://tdri.or.th/2023/09/electricity-bill-method-sustainable/
18. ส่องต้นทุนค่าไฟ "กฟผ." เป็นไปได้หรือไม่ "ลดค่าไฟเหลือ 3.70 บาท" ตามทักษิณ - ฐานเศรษฐกิจ, เข้าถึงเมื่อ มกราคม 9, 2025 https://www.thansettakij.com/sustainable/energy/616376
ความคิดเห็น